top of page

NECROLOGiE COLLECTiE

Het werk van Arno Arts is verwant aan popart

Arnoldus Maria (Arno) Arts 1947- 2018

ARNHEM - Arno Arts, één van Arnhems bekendste beeldend kunstenaars, is vanochtend na een ziekbed van enkele maanden overleden. Arts werd zeventig jaar.

        Geschreven door Algemeen Dagblad 3 april 2018

Arts bezocht de Academie voor Beeldende Kunsten / ArtEZ te Arnhem. Hij begon zijn artistieke loopbaan met het beschilderen van porseleinen borden. In de begintijd maakte hij vooral tekeningen met kleurpotlood. Naast tekeningen, schilderijen en grafiek maakte hij beelden, multiples en conceptuele werken waarbij hij gebruikt maakte van gemengde techniek. Ook werkte hij met glas en keramiek, fotografeert hij en deed hij performances.

Hij gebruikte motieven uit de reclame en clichés uit de populaire media en gaf er een spitsvondige draai aan. Terugkerende thema's binnen zijn werk zijn kunst, kunstenaarschap en zelfportret. Arts speelde graag met woorden.

Voor opdrachten en tentoonstellingen realiseerde hij sculpturen in de openbare ruimte. Naar aanleiding van het idee tot samenvoeging van Arnhem en Nijmegen bedacht hij de naam 'Arnijm' en maakte daarvoor verschillende kunstwerken, waaronder de website arnijm.nl, waaraan vrijwilligers bijdragen konden opsturen als een eigentijdse variant van de mail art: e-mail art.

 

Eén van zijn lijfspreuken: 'A work of Arts is a Joy Forever'.

Schilderes met een mateloze liefde voor paarden welke zij expressionistische weer gaf

Renske Schuilenga 1974 - 2017

Renske Schuilinga, 26 september 1974 - 24 mei 2017, is veel te vroeg gestorven. Ze is 42 jaar geworden. Ondanks haar ziekte en de zware chemo die ze daarvoor moest doorstaan, zat ze nog vol ideeën voor kunst zoals haar ateliergenoten weten. Ze kon niet wachten om weer te gaan schilderen, zodra ze zich een dag fit genoeg zou voelen. Het is er niet meer van gekomen. De schaarse momenten dat ze nog buiten het bed doorbracht maakte ze een trip naar een manege om met paarden te zijn. Paarden waren een tweede grote passie.

       Geschreven door Karin Voogd 7 november 2017

Renske was nog niet waar ze wilde komen als schilder, maar het begon te

komen. Het ging juist net een beetje lekker, schreef ze vanuit haar ziekbed.

Ze had eindelijk haar onderwerp - of was het haar niche?- paarden

schilderen gevonden en dat betekende dat schilderen ook financieel een

beetje rendabel werd. Renske gaf een carrière als vertaler voor televisie

eraan om zich volledig te richten op schilderen. Ze had het materieel steeds

moeilijk, maar ze gaf daar niet zo om en verzon er van alles op. Ze was

doelgericht en stoer, leende de auto van haar oom, die haar

schilderscarrière ondersteunde, om naar een beurs te kunnen gaan in het

Oosten van het land ook al had ze jaren niet gereden. In de ogen van haar

familie was Renske vastberaden en eigenzinnig, iemand die wist wat ze

wilde. En ook iemand met onmiskenbaar tekentalent, al jong werd het werk

van Renske boven de eettafel gehangen: zo iets moois zouden andere

familieleden nooit kunnen maken. Renske was relatief jong toen ze stierf

en ze was in de kunst bovendien een laatbloeier. Nu zal er geen nieuw

schilderij van haar komen en zijn we genoodzaakt haar werk als afgerond

te beschouwen. De vraag is wat ze tot stand heeft kunnen brengen in die

korte periode. Haar collega van het atelier Jeroen Fransen zegt dat Renske

wilde schilderen wat achter de dingen is en dat ze daar ook in slaagde.

Het portret waarvoor hij poseerde liet volgens hem zien wie hij echt was. Renske´s werk was altijd op de werkelijkheid gebaseerd. Ze maakte schilderijen naar de waarneming. Soms portretten en ook landschappen op locatie, bijvoorbeeld in Griekenland, maar ook gewoon in Noordwijk waar ze meerdere keren meedeed aan het Schildersfestival. Renske schilderde dan zoals ze was of leek te zijn, ingetogen en bescheiden. Geen grote formaten, geen schreeuwerige kleuren, geen expressionistische streken of surrealistische invalshoeken. De werkelijkheid die ze waarnam was haar genoeg.Elke schilder die naar de waarneming werkt maakt andere keuzes. Onderzoek en zorgvuldigheid zijn termen die op Renske's schilderstijl van toepassing zijn. Een eerste blik op een doek van Renske geeft de indruk dat ze studeerde, dat ze wellicht een schets maakte of haar onderwerp nog onderzocht. Met zorg waren de kleuren van het duinlandschap bij elkaar gezocht: grijzen en gelige groenen bijvoorbeeld met wat zacht paars. Ze maakte keuzes om sommige elementen wel en andere niet naar voren te halen, dat leidde tot de eenvoud die haar doeken gemeen hebben. Zou het kunnen dat de kwaliteit die Jeroen ophaalde dat van schilderen wat achter de dingen ziet in dit proces van vereenvoudigen schuilt? Renske probeert verschillende academies uit. De Nieuwe Academie in Utrecht en de Wackers Academie in Amsterdam, maar gaat snel op eigen voet verder leren buiten het academische om. Bij beide academies miste ze iets. De ene is voor Renske te experimenteel en de andere te klassiek.

 

Kunsthistoricus en verzamelaar Harry J. Kraaij kocht in 2011 een duinlandschap van Renske op de veiling van het Noordwijks schilderfestival. Het kost hem aanvankelijk enige moeite om het schilderij naar boven te halen uit zijn verzameling. Waarom kocht hij dit werk? "Het einde van het pad licht zo mooi op", mijmert hij. Plein air schilderen vergt nogal wat vaardigheid van een schilder, meent Kraaij. Kraaij die specialist negentiende eeuw is, de eeuw waarin het buiten schilderen naar de waarneming door de uitvinding van de tube heel populair werd. "Je moet binnen zo'n anderhalf uur een doek afmaken, je kan niet eindeloos blijven schaven zoals een schilder in zijn atelier zou kunnen doen. Je kan niet werken naar een foto, zoals schilders in hun atelier nu vaak doen." Buiten schilderen is dan een soort proeve van bekwaamheid, die Renske dus goed doorstond. "Renske had een goed oog, een goed gevoel voor compositie en kleur." Het werk past goed in zijn collectie met grotere namen, zoals die van Jürgen Leippert,  Piet Groenendijk en Ernst Voss.

 

 

                                                                                                                                      In haar atelier gaat Renske uiteindelijk aan het

                                                                                                                                      werk met een andere techniek dan voor het plein

                                                                                                                                      air werk. De paardenschilderijen zijn laag over laag

                                                                                                                                      geschilderd. Soms is het een portret van een edel

                                                                                                                                      paardenhoofd, soms een groep rustig samen

                                                                                                                                      drinkende paarden. Sommige doeken lijken te gaan

                                                                                                                                      over esthetiek. Paarden zijn extreem esthetisch, ze

                                                                                                                                      laten zich goed componeren, lenen zich voor

                                                                                                                                      strakke composities en die maakte Renske ook

                                                                                                                                      graag. Zien we hier nog het paard achter het paard

                                                                                                                                      of alleen het mooie plaatje? Andere doeken die

                                                                                                                                      groepjes rustende paarden laten zien, lijken te gaan

                                                                                                                                      over harmonie,  zoals we die alleen bij dieren lijken

                                                                                                                                      tegen te komen. Van paardenmeisjes wordt wel

                                                                                                                                      gezegd dat ze verliefd zijn op hun dier, dat ze liever

                                                                                                                                      het paard hebben dan een man. Het paard matchte

                                                                                                                                      met de authenticiteit die mensen voelden bij

                                                                                                                                      Renske. Ze was net als een paard wat schuchter en

                                                                                                                                      kon ook zo wat briesend staan te schilderen. Renske

                                                                                                                                      leek niet echt een mensenmens. Op het

                                                                                                                                      schilderfestival waar ze onder de schilders was genoot ze van het samenzijn maar bleef ook op een afstand, ze bleef zichzelf. Sober, wat schuw en ingetogen, maar ook heel vriendelijk en opgetogen sprekend over 'het vak'.


In Amsterdam was Renske hoofdhuurder van een atelier waar meerdere kunstenaars in werkten. Merendeels jonge mensen met wie ze samen plannen maakte om uit haar comfortzone te treden en ook eens ander werk te maken, zoals performance kunstenaar Jeroen Fransen vertelt. Of met wie ze samen open atelier had en tentoonstellingen inrichtte. De jonge collega´s waardeerden Renske zeer. Onder hen had ze een rol van iets oudere en meer ervaren volhouder. Kunstenaar zijn, liet ze hen zien, is gewoon iets dat je doet en waar je iets voor over moet hebben. Het was ontwapenend voor hen en rustgevend, want kunst is al zo vol van gekte en de rat-race om 'het te maken'. Renske doet denken aan kunstenaars van het begin van de 20e eeuw toen kunst als een grote passie werd beleefd, compleet met het lijden in zolderkamertjes. In de tijd van Nescio en diens creatie de schilder Bavink van de zonsondergangen of van Jan Mankes en zijn geiten en Gerard Bilders die altijd geldzorgen had. De laatste twee stierven ook zo jong, nog veel jonger dan Renske. Wie heeft er niet gedweept met Nescio en diens eenvoud? Niet velen bezitten die eenvoud ook echt, Renske wel.


Ik zou wensen dat de schilderijen van Renske Schuilenga bekeken blijven worden om er getuige van te zijn hoe de waarde van haar werk groeit. Het zou fijn zijn als we de kans krijgen om een grote groep schilderijen in een overzicht te kunnen zien, of in een boek te bladeren van het ene naar het andere schilderij. Ik denk dat Renske´s voortijdige dood bewijst dat de zeggingskracht van haar kunstenaarschap al in dat kleine plots afgekapte oeuvre samengebald is. De kwaliteit die haar daarbij het meest geholpen heeft is haar eerlijkheid die haar zonder poespas liet schilderen wat er te zien was met de suggestie dat er in het schilderen van alleen die werkelijkheid iets achter die werkelijkheid onthuld wordt.

Pam was een Nederlands auteur, beeldend

 

kunstenaar en kunstcriticus

Paméla Louise (Pam) Emmerik 1964 - 2015

Schrijver en beeldend kunstenaar Pam Emmerik is op 3 juli 2015 op 51 jarige leeftijd plotseling overleden. Zij schreef romans, verhalen, toneelstukken en graphic novels en stond nog volop in het leven. Zo had zij bijvoorbeeld plannen voor onder meer het schrijven van een nieuwe roman en het maken van een graphic kunstcatalogus.

       Geschreven door Pieter Kusters 18 juli 2017

Haar levens motto: Art is a joy forever. Ik ken haar vanaf 1984 omdat we

beiden op Ateliers '63 te Haarlem zaten (nu De Ateliers, Amsterdam). Wij

hadden een relatie van tien jaar en daarna zijn we beste maatjes gebleven

tot aan haar dood. Zware thema's waarden rond in Pam's beeldende en

literaire werk, dus ook de dood, die haar dus te vroeg nam. Ze was

kunstenares, schrijver van romans en toneelstukken en recensent op een

ongelooflijk hoog niveau. Ze schreef voor het NRC, publiceerde boeken

waaronder 'Soms feest', 'Het Bottenpaleis' en voorkomend op de shortlist

van de AKO literatuurprijs 'Het Wonder werkt' (een verzameling recensies).

October 2006 kwam Pam Emmerik in haar woning in Spanje als gevolg van

een slaapwandelongeluk ten val en raakte ze in coma. Ze bleek een

schedelbasisfractuur en een hersenbloeding- en kneuzing te hebben. Toen

ze na een maand uit de coma ontwaakte was haar leven anders. Met veel

doorzettingsvermogen en lef begon ze, ondersteund door haar man

Pjotr van Oorschot en haar familie, haar leven weer vorm te geven. In de

beeldende kunst zette ze de snelste stappen in haar hernieuwde

ontwikkeling, resulterend o.a. in de graphic novel Maanmensen uitgegeven

door het museum Boijmans van Beuningen en de muurschildering van de

espressobar aldaar (i.s.m. René Daniëls). In de literatuur ging het wat trager

maar ze voltooide haar “voor coma” begonnen roman 'Wie het paradijs

verdragen kan' in 2014. 

 

Na haar dood heb ik enkele postume exposities gemaakt met haar

werk bijvoorbeeld in galerie Snoei te Rotterdam en Achter de ramen te

Amsterdam.

Kortom (en dat kan eigenlijk niet) een vrouw met ongelooflijk veel

talent die tegenslagen als lastige vliegen weg sloeg, dapper en eigenzinnig.

Ruimhartig, raadselachtig en prachtig.                                                                                                     Foto: Roeland Fossen

Werk van Pam Emmerik:
Soms feest (1997) (verhalenbundel)
Het bottenpaleis (2000) (roman)
Het wonder werkt (2004) (Essays)
Jummie (2010) (graphic novel)
Voor wie het paradijs verdragen kan (2014) (roman)

Toneelstukken:
Het voorvocht van een beschermengel, dialoog (2003)
I love you in de bosjes, monoloog (2003)
Blij als een gebakken ei, monoloog (2010)

En nogmaals haar woorden: ART IS A JOY FOREVER

 

arno-arts_le monde.jpeg
Arno Arts.jpg
bottom of page